Luk 1 | MEE | STEP | Teopailus, one avolau, ke pala na ragau papatu keke ava ta pallange orume lelengarea ngaliua nge mangnga.

Luke 1

Pangamologa Pangaturungana

1 Teopailus, one avolau, ke pala na ragau papatu keke ava ta pallange orume lelengarea ngaliua nge mangnga. 2 Keke pa'e oru nginngina kurumea ragau reke kela rea nga pangaturungarea ka matarea kanname, na keke pulimalage pangamologa. 3 Avolau, iau muni ka kelakokore oru nginngina nga pangaturungarea, minmina na iau ka bai ta pallange panganana te te one bole. 4 Iau ka pa'e minmina nga baina one nga longmatana roma, panganana laekia eke panana one kia ka kaomannmannangana kia.

Turunglomatana E Te Ion E Nga Pangamagoe Ina Naname La Toangapisiginge

5 Ka inae Eroto kelapatali ta inaeala eke patoe kae Iurea, na piris te a giana nge Sekaraia ke momo. Ka i a piris e nga galiau ae Abia. Ba napengana ka i e nga ravale barana ae Aron a giana nge Elisabet. 6 Nge Nutu kelangana ri pana lua momongareangana ke pe. Ba keke loakurumea bangapaga rae i kala nga lonanganame. Ba ragau ke sane ke kele baingarea palu reke sosoali. 7 Ava ri pana lua ke sana nerea goe kurumea, Elisabet ke sumpi ba bole keke papisigi tapu.

8 Ka kae te, na galiau ae Sekaraia ke lele ta ri kumangng ka kumangng e nga piris. Ka bainae Sekaraia ke baia kumangng e nga piris nge Nutu raguna bole. 9 Na ri keke kumakurumea baingarea e nga kiningtoto ta baina ngeke pulia te e nge ri nga i kapunu nga kumangng. Keke kuma minmina, nae Sekaraia giana ke kenopai ta i lunga ta “tempel” ae Nutu, ba ta i tonge oru ra koirea lolo nga altara. 10 Na ka ina i patutue sia, na ragau papatu keke katukala nga bale bilingana e ngapotu ba keke kavkava.

11 Ka kae laeala nae Sekaraia ke kele anggelo ae Nutu ine maisi nga altara e nga tonge oru ra koirea lolo bavana nga kama e pe. 12 Nae Sekaraia ka lonatangtang ka ine kele, ba ke matau. 13 Ava anggelo laeala ke role kia roma, “Sekaraia Nutu ke longe kavanga ae one tapu minmina na sono ngo matau. Ba ningpengana ae Elisabet ke la ravunge goe a panung, na ngo patoe giana kae Ion. 14 Minmina na nga longsereng ba nga longmarapaga, ba ragau papatu ke la serenga te i nga ine nge lele 15 ta giana nge bollau nge Nutu raguna. Ba i nge bai ta loangakurumenge Nutu lonangana, minmina na i ke sene la inunge uain kala nga inungu matantana reke gingging. Bae Kannu E Tupu ginggingngana nge lu nge i nga ine momo ngallo nga naname siana tale. 16 Ba i ke la ravunggaliunge ragau papatu re ngae Israel te Nutu. 17 Ba i nge taoamuga nga agau ae Nutu la bange ngarume kurumea Ilaia bainganame ba ginggingngana. Na i nge kampiliue goeme tamarea memena ta loreagaliu ta goe rae ri. Ba i nge kampiliue ra longasakana nga baina ri ngeke loakurumea ra baingareame ke tupu. I ke la kumangng minmina ta i kalingtupunge ragau ta baina ri momongkalange agau laeala atungngana.”

18 Nae Sekaraia ke ballage roma, “Ava iau ka la laumatanangana ka pangamologa laekolong mina ngaetai roma, pangamologa ka kaomannmannangana kia? Ngo kele, ka iau avolau ba naupengana ka i a pingina tapu.”

19 Minmina na anggelo ke ale pangamologa te i roma, “Giau nge Gebriel ba iau ka maisinsi nge Nutu raguna, avae i ke ba iau ta turung pakone ba ulonge pangamologa laekia e pe nge one. 20 Ava one ka sana longopatokona ta pangamologa ae iau e la leleng mannangana. Na alo ngo rurulu ba sano la pangamologa bavakena ta nge lele nga kae laeala nga ina ollaeala nge lele mannangana.”

21 Ka ina ragau ke momalle Sekaraia, na ri ka loreatangtang roma, taru ke lele ka baina aekia ke menakinkini ngallo nga tempel. 22 Ngarume nae Sekaraia ke lelemalaga, ava i ke sane pamolloga. Na sinrea ke kavi roma, aekia ke kele otte ngallo nga tempel ikia baina i ke pamologa ka kamongpiliungana ka kamaname mana. Ba ke sane pamolloga ka kaona.

23 Ka ine rongo ka kumangng a kanna nga tempel, na ke galiu ta bale ae i. 24 Ngarume nga kae nginngina na napengana ae Elisabet ka siana, ava i ke momolulu mana ta ka nena inna lima. 25 Ba i ke rorole roma, “Nutu ka lonananna iau. Na i ke bai kau minakai ta osungrurunge balenga ae iau nga ragau ragurea.”

Turunglomatana E Te Iesus Ina Naname La Toangapisiginge

26 Elisabet ka nena inna lima ba kena tapu, nae Nutu ke ba'e anggelo Gebriel ta maga kunna te ngallo ngae Galili a giana nge Nasaret. 27 Ke loa ka turung te ta avale e sane loa ta apanung te tale a giana nge Maria. Oreke parokale nga apanung a giana nge Iosep a i ae Revit sivuna. Bae Revit ka i a kelangapatali te ngae Israel pala. 28 Anggelo laeala ke loa te Maria na ke role kia roma, “Nga longmarapaga ta Nutu ke pulia lona te one, ba i ke momo kala nge one.”

29 Avae Maria ka lonapalilli raumana, ba ka lonatangtang roma, “Assii! Aekia ke meimia ka rolengana te iau ikia?” 30 Na anggelo ke role kia muni roma, “Maria, Nutu ka lonape kone minmina na sano ngo matau. 31 One ka la siang, na ko la toangapisiginge goe a i a panung. Na ngo patoe giana kae Iesus. 32 Na ka la giana bolinglaunga, ba keke la patonge kae E Ngailu Raumana tuna. Bae Nutu Avolau ke la tungnge kelangpatali ae sisiukia ae Revit te i. 33 Ba i ke la kelangapatali ta re ngae Israel passavele, ba kelangapatalingana ka sana nga lisina.”

34 Nae Maria ke ballage anggelo laeala roma, “Ava ka la nau goe mina laetai ta ka iau a malaui tale?”

35 Na anggelo ke ale roma, “Kannu E Tupu ke la atung te one, bae E Ngailu Raumana ginggingngana kana nunule ke la gasingpita one. Minmina mana na goe laeala ta i leleng ngeke patoe ka i a torong ^{▼▼1:35Pangamologa laekia “torong” ka mirana ma “holi” nga Tok Pisin. Ke role roma, Nutu ke tore agau o otte ta i pangakosininge kumangng a kanna mannangana.}. Ba ngeke patoe kae Nutu tuna. 36 Ba ka longmatana kae Elisabet, ame pala na keke role roma ka i a pingina ba sana la nena goe muni. Ava sonrau na inna lima ba kena rae i keke rongo tapu. 37 Ke sana otte lilli nge Nutu ta i kumangng kia.”

38 Minmina nae Maria ke ale pangamologa te aeala roma, “Iau ka puli iau nga Nutu kamana base ino turu.” Na anggelo ke ka'e.

Maria Ke Loa Ta I Leleng Nge Elisabet

39 Na ka kae nginngina nae Maria ke tutapu bolvole mana ta maga te e bollau nga kapopongame ngallo ngae Iurea. 40 Na ke lu nga bale ae Sekaraia ba ke serengkale Elisabet. 41 Na ka inae Elisabet longe serengakala laeala, na goe ngallo nga siana ke baimataga. Nae Kannu E Tupu ke paponue Elisabet, 42 na ke kiu kaligi roma, “Ka ooo aekolong! Nutu ke kavingtulu one raumana nga ravale pattoto. Ba i ke kavitule goe laekolong ore la leleng nga siang raumana bole. 43 Baingau ke meimia ba ka iau a avale e meimia ka bainae Kelangpatali ae iau naname ke atu te iau? 44 Na nga turu pakone, ka ina iau longe serengkala ae one maina nga longau, na goe laekia ngallo nga siau ke baimataga ka serenga. 45 One avale ngo sereng, ta ka longpatokona ta ora Nutu turu ta i pangapotange nge one.” Elisabet ke role minmina.

Baunga Ae Maria

46 Nae Maria ke role ka serengngana roma:

“Ngallo nga logu ke kinangge Nutu giana.
47 Ba kannugu ke marapagpaga te Nutu a i ae Aravunglelekana ae iau.
48 Iau ka sana iau a agau mannangana, avae i ka lona te iau ba ka lonananna iau.
Minmina na sonrau ba ngarume bole na ragau kinung ke la ri turunge pangamologa inae Nutu tunge serenga e bollau te iau.
49 Ta Nutu ora kana ka ginggingame kinung ke kuma ka oru e bollau te iau.
Ba giana ka i a torong.
50 Lonana ae i ke momo nga ragau reke mataue ka baina keke bai ta longa te i.
Ba lonana ae i ke momo nga ra nginngina goe rae ri ba sivurea memena lagarume.
51 Kumangng reke gingging ke lele nga kamana,
ba i ke taoe ragau reke pulia longasa ngallo nga lorea kalaoveka;
52 I ke pulipisigia kelangpatalime,
ba ke kinpataea ragau ra sana giarea;
53 I ke paponue ragau ra matekarea siareame ka oru reke pepe,
ba ragau ra kilipukana ke ba ala rea ka kamareame mana;
54 I ke kalaue ragau rae i re ngae Israel,
ba ka lonagaliu ta lonana ae i,
55 basema ine role ka sisiukita memena pala roma, ‘Ala nga launane Abaram kala nga sivuna memena lagarume passavele.’”
56 Nae Maria ke momo kala nge Elisabet ka inna mologi, na ngarume ke galiu ta maga ae i.

Ion E Nga Pangamagoe Naname Ke Toapisigia

57 Panganana e ngae Ion lelengana ke loa minakai roma: Ka inae Elisabet toapisigi, na ka nena ka goe ora i a panung. 58 Na ragau re nga maga kunna ae Elisabet ba ragau rae i keke longe pangamologa inae Nutu lonananne, na keke sereng kala nge i.

59 Ngarume nga ina kaeme ka ri lima ba mologi ke rongo tapu, na keke atu ta ri totongtaliunge ^{▼▼1:59Totongtaliu laeala ka i a pangalu matana e papanau roma ka i a goe ae Nutu kanna.} goe mirana. Ri keke bai minmina, na ragau ke bai ta ri patonge giana kae Sekaraia base tamana giana. 60 Ava naname ke bokala ka rolengana kerea roma, “Ke sa. Ita ngaka patoe kae Ion.”

61 Na keke role kae Elisabet roma, “Ke sane ke patoe matakone te ka gia laekia tale.”

62 Minmina na keke panana ka kamarea te tamana roma, i ke matea gia a taru ta goe. 63 Na i ke panana ka kamana ta ri ravunge otte, ta baina nge pa'e tuna giana. Na ri kinung keke kallo raumana ine pa'e roma “Giana nge Ion.” 64 Ka pannasa, nae Sekaraia kaona ke panga ba tengtengkia ke baimantaga muni. Na ke paturu ta pangamologa ba ke kinpataea Nutu giana. 65 Na ragau re nga maga ae i keke kele ollaeala e lele, na keke matau. Ba pangamologa nga oru nginngina kinung ke loa ta maga nge nga kapopongame ngae Iurea. 66 Ragau kinung keke longe pangamologa laeala na ka loreamatana roma, gingginga ae Nutu ke momo kala nga goe laeala. Ava keke ballaga roma, “Ngarume na goe laekia ka la i a agau matana e meimia?”

Baunga Ae Sekaraia

67 Ka bainae Kannu E Tupu ke paponue goe laeala tamana ae Sekaraia, na i ke pulimalage pangamologa basema i a agau e toe Nutu kaona. Na ke role roma:

68 “Ita ngaka kinpataea Nutu Avolau a i a Nutu orae Israel.
Ta i ke atu ta ravunggaliunge ragau rae i.
69 Ba i ke pamalage Aravunglelekana a ginggingngana raumana te ita
ba ka i ae Revit sivuna te;
70 base Nutu ine role pala nga ragau rae kanna kaoreame roma:
71 ‘I ke role ta i ravunglele ita nga reke baisolali ita kamarea ba nga ragau ra siarealalali kita.’
72 Bae Nutu ka lonananna ita base ine role pala ta sisiukita memena, ba i ka lonagaliu ta piunga ba bonga ae i ore tupu mannangana.
73 Ba i ke patokala te Abaram a sisiukita ta i kumangng kita base ine role.
74 Ba i ke bai ta ravunggaliu ita nga reke baisolali ita nga kamareame,
minmina na ita ra kumangngatulu rae Nutu ngaka kuma ka kumangng a kanna ba ita sana ngaka matau.
75 Minmina na nga momongara ka kaeme kinung nga maulingarame, na ita ngaka lolakurumea bainga ngeke pepe nge Nutu raguna. Ba bainga reke pepe ra i mate rea ngeke momo nge ita.
76 Minmina na one a goe, ngarume na keke la patongo one ka agau e toe Nutu E Ngailu Raumana kaona.
Ta one ko la taoangamuga ka agau ae Nutu la bange ngarume ta salange pamau ae i.
77 Ba one ko la pangalomatanange ragau rae Nutu, na nga loreamatana roma Nutu ke la ravunglele rea ine nge osurure baingarea reke sosoali.
78 Nutu ka lonananna ita raumana base avale ora lonananne goe ae i.
Minmina na i ke la bange aravunglelekana te te ita, na olamana nge lele nge ita base ma kae lelengana nga tava.
79 Nutu ke la kumangng minmina
ta tungnge olamana ta ragau reke tattara nga osuguna ba nga mateng kana nunule,
ta baina ita nga loramatana ka pamau ore nga momongmasi kala nge Nutu.”
80 Ngarume na goe laeala ke lele bollau ba ke ravumasia potong. Na i ke loa, na ke momo nga ina a sana ragau ngia ta ke lele nga kae laeala nga ina i la lelengmalaga nga Israelme ragurea.